KORONAVİRÜSÜ NEDİR? SON OLAN OLAYLAR

Koronavirüsünü bu aralar çok duyuyoruz. Televizyonlarda, sosyal medya da her gün karşımızı çıkıyor. Dünya Sağlık Örgütü’de Koronavirüs için acil durum ilan etti. Peki korona virüsü nedir? Aslında bu soruya ilk olarak virüsün tanımını yaparak başlamak gerek. 

Latinceden gelen vīrus kelimesi zehir anlamına gelmektedir. Basit bir tanım yapmak gerekirse virüs, sadece canlı hücreleri enfekte edebilen ve böylece kopyalanabilen(replike) olabilen mikroskobik enfeksiyon etkenleridir. Virüsler, hayvanlardan ve bitkilerden, bakterilerin ve arkelerin de içinde bulunduğu mikroorganizmalara kadar her türlü canlı şekillerine bulaşabilirler. İlk akademik kayıtlar Dmitri Ivanovsky 1892 yılında bir makalede tütün bitkisine bulaşan bakteri olmayan etkenleri açıkladığında ve Martinus Beijerinck’in 1898 yılında tütün mozaik virüsünü keşfetmesinde başlamıştır.

Virüsler birçok yolla yayılırlar. Bitkilerde  genellikle yaprak biti ve bitki özsuyu ile beslenen böcekler tarafından taşınır. Hayvanlarda kan emici haşerat olarak aktarılır. Bu hastalık taşıyan organizmalara vektörler denilir. Solunum yoluyla, fekal-oral bulaş yoluyla ve insandan insana temas ile su ve yiyeceklerle, enfekte kanla temas yoluyla bulaşan ciddi bir etkendir.

Koronavirüsü, solunum yolları enfeksiyonlarından meydana gelen geniş bir ailedir. Orta Doğu Solunum Sendromu(MERS-CoV), Akut Solunum Sendromu (SARS-CoV) ve 2019-nCoV olarak tanımlanabilir. Koronavirüsler zonotiktir yani hayvanlardan insanlara geçer. Detaylı araştırmaya göre bulunan SARS CoV misk kedilerinden insanlara, MERS-CoV tek hörgüçlü develerden insanlara geçiyor. Koronavirüse yakalana kişinin işaretleri solunum hastalıklarıyla aynı belirtilere sahip. Ateş, öksürük, nefes kesikliği, nefes almada zorluk gibi işaretleri var. Korunmak için önerilen talimatlar, düzenli el yıkama, hapşururken veya öksürürken ağzını kapama, et ve yumurtları iyi pişirmek.

Peki asıl Çin’in alarma geçmesini sağlayan  2019-nCoV virüsü nedir?

Wuhan koronavirüsü, Wuhan deniz ürünleri pazarı zatürre virüsü ve Wuhan zatürresi olarak da bilinen ve pozitif yönelimli ve tek iplikçikli RNA virüsü olan yeni koronavirüs, ilk olarak 2019’da bildirildi. Virüsün insandan insana bulaştığı ve Çin’den başka diğer ülkelerden gelen raporlar sonucu bulaşma hızının 2020 yılının Ocak ayı ortalarında daha da hızlandığı görülmüştür. Virüsün kuluçka dönemi (bulaşmasından semptomların oluşmaya başladığı süre) 2 ile 14 gün arasındadır ve bu dönemde de virüs bulaşıcıdır. 

Dünya Sağlık Örgütü’nün sayfasında 30 Ocak 2020 tarihli telekonferansta Çin ile görüşme yapıldı. Çin Halk Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı şu anki durumu ‘’ Ülke genelinde şu anda 7711 onaylı ve 12167 şüpheli vaka var. Doğrulanan vakalardan 1370’i şiddetli ve 170 kişi öldü. 124 kişi iyileşti ve taburcu edildi.’’ diye belirtti. Dünya Sağlık Örgütü Komitesi, Çin hükümet yetkililerinin en üst düzeylerinin liderliğini ve siyasi bağlılığını, şeffaflığa bağlılıklarını ve mevcut salgının araştırılması ve kontrol altına alınması için gösterilen çabaları memnuniyetle karşıladı. Çin, virüsü hızla tanımladı ve dizisini paylaştı, böylece diğer ülkeler hızlı bir şekilde teşhis koyabilir ve kendilerini koruyabilir, bu da teşhis araçlarının hızla gelişmesine neden oldu diyerek web sitelerinde yayınladılar. Ayrıca dünya genelinde virüs için öğrenilen bilgilerin paylaşılması gerekliliğinden, havalimanların koruyuculuğu, zonotik durumu, Çin genelinde gözetim ve aktif vaka bulmayı geliştirme, sağlık sisteminin esnekliğini sağlamak ve sağlık iş gücünü korumak gibi konular hakkında bahsedildi, önemi vurgulandı.

İdil Salihoğlu

https://www.who.int/health-topics/coronavirus

https://www.who.int/health-topics/coronavirus/who-recommendations-to-reduce-risk-of-transmission-of-emerging-pathogens-from-animals-to-humans-in-live-animal-markets

https://www.who.int/news-room/detail/30-01-2020-statement-on-the-second-meeting-of-the-international-health-regulations-(2005)-emergency-committee-regarding-the-outbreak-of-novel-coronavirus-(2019-ncov)

Leave comment

Your email address will not be published. Required fields are marked with *.