ALMANYA ENERJİ KAYNAKLARINA GENEL BAKIŞ

Dünya’nın en büyük altıncı enerji tüketicisi olan Almanya, enerji ihtiyacını genellikle fosil yakıtlar ve daha sonra nükleer enerji, rüzgâr, güneş, biyoyakıtlar ve hidroelektrik enerji kaynaklarından karşılamaktadır. Bütün bu enerji kaynaklarına rağmen Almanya enerji ihtiyacının büyük bir bölümünü yaklaşık yarısından fazlasını ithal etmektedir. Almanya’nın Avrupa Birliği enerji sektöründe önemli bir yeri vardır. Almanya geçmişten bu yana özellikle Doğu ve Batı Almanya’nın birleşmesinden bu yana zengin ve köklü kömür yatakları bulunmaktadır. Ayrıca Almanya kömür tüketiminde dördüncü sırada yer almaktadır. Lakin Almanya kömür ihtiyacını genel olarak ithal etmektedir. Çünkü Çin ve Avustralya’dan kömür ithal etmek, yerli kömür yataklarından kömür çıkarmaktan çok daha uygun fiyatlıdır.

Almanya petrol ihtiyacının büyük bir kısmını Norveç, Rusya ve İngiltere’den ithal etmektedir. Bunun yanında doğal gaz ithalatı açısından Almanya dünyanın önde gelen tüketicilerindendir. Almanya doğal gazını yine Norveç, Rusya ve Hollanda’dan ithal etmektedir.

Tüm bunların yanı sıra güçlü bir sanayi ülkesi olan Almanya’nın 2010 yılındaki iddialı girişimine değinmek gerekir. Girişimin adı ‘ENERGİEWENDE’ olarak geçmektedir.

Bilindiği üzere dünya çeşitli iklim krizleriyle, buzulların erimesiyle ve atmosferin ısınmasıyla mücadele etmektedir. Almanya’nın Energiewende isimli bu girişiminin amacı ise iklim sorunlarıyla savaşmak, enerji ithalatını en aza indirgemek, enerji güvenliğini arttırmak, nükleer santrallerin neden oldukları olumsuzlukların ve risklerin önüne geçmek ve yeşili koruma politikasını hayata geçirmektir. Söz konusu olan enerji girişimi 2022 yılında son nükleer santrali kapatmayı ve 2038 yılına kadar fosil yakıtlara veda ederek yenilenebilir enerji kaynaklarının önünü açmayı hedefliyor.

ALMANYA ENERJİ KULLANIMINDA ÇEŞİTLİLİK

Kömür: Almanya’nın sanayileşme sürecine kömürün çok büyük bir katkısı vardır. Çünkü 19. yüzyılda Sanayi Devrimi’nin hızla ilerleme kaydettiği yıllarda Almanya’nın tek enerji kaynağı kömürdü. Bu yüzden 19. yüzyılda kömür üretiminde önemli artışlar meydana gelmiştir. Demiryolu ağının oluşturulmasında ve demir-çelik endüstrisinin gelişmesinde kömür önemli bir etkendir.

Almanya’nın Birinci ve İkinci Dünya Savaşları’na katılmasıyla birlikte kömürün önemi daha da artmış fakat Almanya’nın ikiye bölünmesiyle birlikte her iki tarafın ekonomik sistemi farklı yürümeye başlamış ve her iki tarafın kömür sektörü farklı ilerlemeler kaydetmişti.

Batı Almanya’ya Ruhr ve Saar gibi iki zengin kömür yatağının kalmasıyla kömür sektörü gelişimine burada devam etti. Ancak Doğu Almanya’da sadece linyit rezervleri bulunmaktaydı ve enerji üretiminin çoğu linyit ile sağlanıyordu.

İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra da gelişen sanayileşme süreci ile önemini koruyan kömür, 1960’lardan sonra giderek önemini kaybetmeye başlamış, petrol ve doğal gazın kullanımı yaygınlaşmaya başlamıştır.

Günümüzde Almanya’da kömür, elektrik üretimi için çok önemli bir kaynaktır.2016 yılından itibaren Almanya’daki elektriğin %40’ı kömürden üretilmektedir. Ayrıca elektrik üretimi için kömürler madenlerin yanındaki kömür santrallerinde yakılmaktadır. Tabii tüm bunlara rağmen yenilenebilir enerjinin fosil yakıtlara tercih edilmeye başlamasından bu yana santrallerin yapımında esneklik uygulanmakta ya da modifiye edilmektedir.

2007 yılına kadar Almanya kömür santrallerini arttırma politikası uyguluyor ve 2015 yılına kadar yeni yeni santraller açıyordu fakat daha sonra hükümetin karbon emisyonlarını azaltma kararı gereğince yapılan tüm planlar sekteye uğradı ve kısıtlandı.

Almanya, 2015 yılı itibariyle kömür üretiminde dünyada sekizinci oldu. 203 milyon ton civarında kömür üretildi. Ayrıca yine 2015 yılında Almanya’da elektrik üretimi %25’lik seviyeyle linyitten üretildi.

2017 yılında Almanya’da yaklaşık olarak 169 milyon ton kömür üretildi.2016 yılından beridir yılda 257.488.593 ton kömür üretilmekte 2016 yılından beridir yılda 193.593.194 ton kömür tüketilmekte ve kömürün %25’ini ithal etmektedir.

Petrol: Almanya’nın ana enerji kaynaklarından biri de petroldür. Almanya’da petrolden özellikle taşımacılık sektörü yararlanmaktadır. 2015 yılı itibariyle Almanya Avrasya’nın en büyük ikinci rafineri konumundadır. Alman hükümeti 2030 yılına kadar 6 milyon elektrikli aracı kullanıma koymayı hedeflemektedir. Tabii bununla birlikte petrol tüketimi hayli düşecektir. Almanya’nın 2016 verilerine göre 132.480.000 varil petrol rezervi vardır. Almanya’nın petrol üretimi ülke içindeki tüketimi karşılamamaktadır.

  • Almanya 2016 yılından beridir günde 2.383.393 varil tüketmektedir.
  • Almanya petrol tüketiminde dünyada 10. ülkedir.
  • Almanya; Norveç, Rusya ve İngiltere’den petrol ithal etmektedir.

Doğal Gaz: Almanya genel olarak doğal gaz ithali yapan bir ülke konumundadır. Almanya’nın doğal gaz rezervleri ve üretimi çok düşüktür. Doğal gaz rezervleri bakımından dünyada 59.doğal gaz üretimi bakımından da dünyada 48. sıradadır. Fakat Almanya en çok doğal gaz üreten ülkeler arasında 8.’dir. Almanya doğal gaz ithalini Rusya, Norveç ve Hollanda’dan gerçekleştirmektedir. Petrolden sonra doğal gaz Almanya’nın önemli enerji

ihtiyaçlarından biridir. Çünkü doğal gaz sadece ısı değil kimya sektöründe de önemli bir yere sahiptir. Görünüşe göre Almanya ilerleyen yıllarda doğal gaz ithaline bağımlı kalacaktır.

Almanya’daki toplam gaz rezervleri yıllık üretim ihtiyacını karşılayamamaktadır.

Nükleer Enerji: Almanya 2011 yılına kadar nükleer enerjiye destek veren bir ülkeydi. Özellikle 1970’lerde nükleer enerjide çok güçlüydü. Fakat zamanla 1986’daki Çernobil kazasıyla birlikte bu güç giderek zayıfladı ve elinde 1989’da işletmeye aldığı son bir nükleer santral vardı. Yine 2011 yılına kadar nükleer enerjide gelişme gösteren Almanya, aynı yıl Japonya’da gerçekleşen Fukuşima felaketinden sonra nükleer enerjide kısıtlamaya giderek 8 adet santrali kapattı. Bununla birlikte mühendislik sektörünün önde gelenlerinden Siemens de nükleer enerji sektöründen çekildiğini açıkladı. 2011 yılında Şansölye Angela Merkel 2022 yılına kadar bütün nükleer santralleri kapatma kararı aldı. Almanya şu anda elektrik ihtiyacını kalan nükleer santralle ve linyitten elde etmektedir.

Almanya şu anda bile enerji ihtiyacının üçte ikisini ithal etmektedir. Nükleer enerjinin de kaldırılmasıyla birlikte Almanya’nın dışa bağımlılığının daha da artacağı düşünülmektedir. Bununla birlikte elektrik fiyatlarında artış gözlemlenmesi de çok olası.

  • 2017 yılında elektrik teminin %11,63’ü nükleer enerjiden sağlanmıştır.
  • RWE,E:ON, EnBW Almanya’da son kalan işletmelerdir.

ALMANYA’DA YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI

Bilindiği üzere Almanya 2038 yılına kadar tümüyle yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanmayı hedeflemektedir. Almanya’nın önde gelen yenilenebilir enerji kaynakları rüzgâr, güneş ve biyokütledir. Yenilenebilir enerjinin desteklenme amacı maliyeti düşürmek, fazladan enerji üretimini en aza indirgemek, dışa bağlılığı engellemek ve elektrik fiyatlarındaki hızlı artışı durdurmaktır. Alman hükümeti yenilenebilir enerji sektöründe insanları istihdam etmeye, bu sektörün ticarileştirilmesine ve bu kaynaklardan verimliliği arttırmaya odaklanmıştır

Rüzgâr: Almanya’da yenilenebilir enerji başlığı altında rüzgâr gücü, elektrik enerjisi üretiminde çok önemli bir yere sahiptir. Almanya özellikle son yıllarda kara türbini dışında açık deniz rüzgâr enerjisine de önem vermektedir. Açık deniz rüzgâr enerjisi başlarda yatırımcıları maliyet yönünden korkutsa da fiyatlardaki düşüşler yatırımcıları hayli cezbetti. Açık deniz rüzgâr türbinleri Kuzey Denizi başta olmak üzere bir de Baltık Denizi’ne kurulmuşlardır. Bunun dışında 2018 yılı ikinci yarısı itibariyle Almanya 497 kara türbinini kullanıma açtı. Her yıl türbinlere yenisi eklenmektedir.

Açık Deniz Rüzgâr Türbini:

  • Kurulu türbin:1469
  • Kurulu toplam kapasite:7.5 GW
  • Öngörülen genişleme: 7.7 Gw (2020) / 15 GW (2030)

Biyokütle: Almanya’nın en önemli enerji kaynaklarından biri biyokütledir. Biyokütle özellikle ısı ve enerji üretiminde önemli yere sahiptir. 2000 yılından günümüze kadar Almanya’da biyokütle enerji üretimi 10 kat artış göstermiştir. Almanya’da biyokütle üretiminin esas kaynağı tarımda elde edilmektedir. Biyokütlenin hammaddesini %40 oranında odun oluşturmaktadır. Biyokütle aynı zamanda biyogaz ve biyoyakıt üretiminde kullanılmaktadır. Verilere göre biyokütle 2010 yılında yenilenebilir enerji kaynaklarının %70’lik kısmında yer aldı.

Güneş Enerjisi (Fotovoltaik): Almanya güneş enerjisi elde etmede özellikle fotovoltaiklerde yararlanmaktadır. Fotovoltaik güneş enerji sistemleri gerek çatılara gerek küçüklü büyüklü güneş parklarına kurularak enerji elde etmektedirler. Almanya fotovoltaik sektöründe Çin’den sonra ikinci sırada yer almaktadır. Fotovoltaik paneller ilk kez 2000 yılında Alman çevrecilerin hükümetten destek almasıyla birlikte kurulumu gerçekleşmiştir.

Fotovoltaik sistemlerin tercih edilmesinde bir diğer etken de maliyetinin çok ucuz olmasıdır. Özellikle 2006 yılından itibaren 5 yıl içerinde yarı fiyatına düştüğü görülmüştür. 25 Mayıs 2012 yılında da kurulduğundan bu yana en yüksek elektik üretmesiyle de rekor kırmıştır.

Jeotermal: Almanya’da jeotermal enerji henüz yaygınlık göstermese de 2050 yılına kadar ülkedeki jeotermal kaynaklarının değerlenip o yıllarda %17 gibi bir oranla ısıtmada önemli bir konumda olabileceği düşünülmektedir. Ayrıca jeotermal enerjinin uygun maliyeti gelecekte elektrik üretimi konusunda yatırımcıları cezbetmektedir.

Almanya’da yıllara yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen elektrik istatistikleri:

Enerji Güvenliği: Bilindiği üzere Almanya’nın enerjisini üçte ikisi ithalat üzerine kurulmuştur. Almanya petrol, doğal gaz gibi ithal ettiği kaynaklarla alakalı herhangi bir güvenlik sorunu yaşamamaktadır. İthal ettiği ülkelerle arasında şimdiye kadar ne bir kesinti ne kaynaklarda herhangi bir azalma ne de bunlar üzerinden tehdit etme gibi olumsuz durumlarla karşılaşmamıştır. Başta Rusya olmak üzere Norveç ve Hollanda ile aralarında karşılıklı güven söz konusudur.

Almanya’nın enerji güvenliği özellikle yenilenebilir ve sürdürülebilir enerji kaynakları üzerine yoğunlaşmıştır. Enerjinin verimli kullanılması ve kaynakların verimliliği çok önemlidir. Enerji talebini sağlayacak tedbirler güvenlik ve savunma politikası, dış politika ve ekonomi politikası arasında önemli bir konumdadır.

Enerji Taşımacılığı: Almanya özellikle dışardan doğal gaz ve petrol ithal etmektedir. Doğal gaza Rusya’dan Almanya’ya Jamal boru hattı ile Bavyera Waiğdhaus güzergahı üzerinden ulaşmaktadır. Doğal gaz Norveç’ten ise Kuzey Denizi’nde bulunan Ekofisk sondaj merkezinden Europe 1 ve Europe 2 sualtı güzergahı üzerinden Almanya’ya ulaşır. Almanya’ya bir diğer doğal gaz ithalatı yapan ülke ise Hollanda’dır. Ancak Hollanda 2030 yılında Almanya’ya doğal gaz ithal etmeyi durduracak. Çünkü Hollanda’daki doğal gazın çıkarıldığı Huingen şehrinde 2012 yılından itibaren depremler meydana gelmekte ve taşımacılık bu noktada tehlike arz ettiği için durdurulacaktır. Ayrıca Almanya’ya petrol ithalatı yapılırken Wilhemshaven, Burunsbüttel, Hamburg ve Rostock limanları kullanılmaktadır.

ENERJİ KAYNAKLARINA DAYALI SANAYİ FAALİYETLERİ

Almanya’da sanayileşme süreci kömür ile başlamıştır. 18. yüzyılın sonlarına doğru Ruhr bölgesinde kurulan fabrikalar sayesinde bölgede bulunan demir madenlerinin işletilmeye başlanmasıyla birlikte demir-çelik üretiminde gözle görülen artışlar meydana geldi.

Buharlı makinelerin kullanımıyla birlikte, demir-çelik sanayisinde, tekstil sektöründe, enerji üretiminde ve gemi taşımacılığında da çok önemli gelişmeler meydana gelmiştir.

Lokomotif ağlarının birbirine bağlanmasıyla birlikte kömür ve demir madenlerinin sanayi tesislerine taşınması daha kolay hale gelmiştir. Ayrıca kömür daha önce de belirttiğim gibi elektrik üretiminde kullanılmaktadır.

Aybüke YAYLA

KAYNAKÇA:

https://www.worldometers.info/coal/germany-coal/

https://www.worldometers.info/gas/germany-natural-gas/

https://www.worldometers.info/oil/germany-oil/#oil-reserves

https://en.wikipedia.org/wiki/Solar_power_in_Germany

https://www.bmwi.de/Redaktion/EN/Infografiken/development-of-electricity-generation- from-renewables-in-germany.html

https://www.world-nuclear.org/information-library/country-profiles/countries-g- n/germany.aspx

https://www.verivox.de/strom/themen/energietransport/

https://www.researchgate.net/publication/307648637_ALMANYA’NIN_NUKLEER_ENERJI_PO LITIKASINI_ETKILEYEN_FAKTORLER

https://yesilekonomi.com/almanyada-yenilenebilir-enerjinin-payi-pye-yaklas

http://www.emo.org.tr/ekler/c2f946d218016c9_ek.pdf

https://www.tatsachen-ueber-deutschland.de/tr/kategoriler/cevre-iklim/enerjide-donusum- gelecek-projesihttps://www.fmo.org.tr/wp-content/uploads/2018/04/Almanya%E2%80%99da-Ruzgar-ve-Gunes-Enerjilerinden-Elektrik-Uretiminde-Buyuk-Atilim-ve-Ulkemizdeki-Durumla-Karsilastirma.pdf

1 thought on “ALMANYA ENERJİ KAYNAKLARINA GENEL BAKIŞ

  1. Yazınızı, kesinlikle çok başarılı buldum. Almanya gibi dünya devi olan bir ülkenin enerji politikasını bu denli yeni, doğru ve kanıtlanabilir bilgilerle öğrenmek benim gibi enerji sistemleri mühendisliği öğrencisi için bulunmaz hint kumaşından farkı yok. Avrupa’ da yaşama hayalleri olan gençlerin internette böyle faydalı yazılar bulması bence çok önemli. Sizin sayenizde hayatıma yön vereceğim için kendim adına size teşekkür ediyorum. Gençlerimizin ufkunu genişlettiğiniz için ayrıca tebriklerimi sunar, daha kapsamlı ve güncel bilgilerle başka ülkelerin enerji politikalarını öğrenmeyi çok isterim. İyi çalışmalar, sağlıklı günler.

Leave comment

Your email address will not be published. Required fields are marked with *.